دانلود پاورپوینت مطالعه ای بر معماری بومی بوشهر: تاریخچه، ویژگی ها و دسته بندی

معماری بومی بوشهر، گنجینه‌ای ارزشمند از هنر و دانش بومی است که ریشه در تاریخ و فرهنگ این خطه دارد. این معماری نه تنها پاسخگوی نیازهای ساکنان بوده، بلکه با اقلیم گرم و مرطوب منطقه نیز به طور کامل سازگار شده است.

تاریخچه معماری بندر بوشهر به دوران‌های بسیار دور باز می‌گردد، اما اوج شکوفایی آن را می‌توان در دوره قاجار و پهلوی اول مشاهده کرد. بافت قدیم بوشهر، که به عنوان میراثی ارزشمند حفظ شده است، گواه این شکوه و عظمت است. در این دوره، معماران بومی با بهره‌گیری از مصالح محلی و دانش تجربی خود، بناهایی را خلق کردند که علاوه بر زیبایی ظاهری، از نظر کارایی و سازگاری با محیط زیست نیز بی‌نظیر بودند. ویژگی بارز معماری بناهای قدیمی بوشهر، استفاده از عناصری چون شناشیر، طارمه و بادگیر است که هر کدام نقش مهمی در ایجاد آسایش حرارتی و تهویه طبیعی فضاها ایفا می‌کنند.

یکی از مهم‌ترین عناصر معماری بومی بوشهر، “شناشیر” است. شناشیر در واقع یک بالکن سرپوشیده و غالباً چوبی است که در طبقات فوقانی ساختمان‌ها ساخته می‌شود و رو به معابر قرار می‌گیرد. این عنصر نه تنها به زیبایی نمای ساختمان کمک می‌کند، بلکه فضایی نیمه‌باز را فراهم می‌آورد که در آن ساکنان می‌توانند از هوای مطبوع دریا و سایه لذت ببرند. شناشیرها از اجزای مختلفی تشکیل شده‌اند، از جمله ستون‌ها، تیرها، پوشش سقف و نرده‌ها. دسته‌بندی شناشیرها بر اساس نوع مصالح، ابعاد و تزئینات آن‌ها صورت می‌گیرد. برخی از شناشیرها ساده و کاربردی هستند، در حالی که برخی دیگر با نقوش و تزئینات ظریف، جلوه‌ای هنری به ساختمان می‌بخشند.

“طارمه” نیز یکی دیگر از عناصر مهم در معماری بومی بوشهر است که به عنوان یک فضای نیمه‌باز در امتداد نمای ساختمان عمل می‌کند. طارمه‌ها عملکردهای متنوعی دارند؛ از جمله ایجاد سایه بر روی دیوارها و پنجره‌ها، تهویه طبیعی فضاها و فراهم کردن فضایی برای استراحت و معاشرت. انواع قرارگیری طارمه‌ها بستگی به جهت‌گیری ساختمان و نیازهای ساکنان دارد. تناسبات طارمه‌ها نیز با دقت و ظرافت خاصی تعیین می‌شود تا حداکثر کارایی را داشته باشند. جهت‌گیری طارمه‌ها معمولاً به سمت دریا یا بادهای غالب است تا از جریان هوا به بهترین شکل استفاده شود. مصالح به کار رفته در بافت تاریخی بوشهر شامل سنگ‌های مرجانی، گچ، آهک و چوب است. سازه بناها نیز معمولاً از نوع باربر است که در آن دیوارها نقش اصلی را در تحمل بار ساختمان ایفا می‌کنند. معماری بومی بوشهر نمونه‌ای بارز از سازگاری همه جانبه با اقلیم است. معماران بومی با در نظر گرفتن ویژگی‌های آب و هوایی منطقه، از جمله گرمای شدید، رطوبت بالا و تابش مستقیم نور خورشید، راهکارهایی را ابداع کرده‌اند که به کاهش مصرف انرژی و ایجاد آسایش حرارتی در فضاها کمک می‌کنند. استفاده از مصالح عایق، ایجاد فضاهای سایه‌دار، تهویه طبیعی و طراحی مناسب نما از جمله این راهکارها هستند. این معماری نه تنها پاسخی خلاقانه به چالش‌های محیطی است، بلکه بازتابی از فرهنگ و هویت مردم بوشهر نیز به شمار می‌رود.

فهرست مطالب:

• تاریخچه معماری بندر بوشهر
• بافت قدیم بوشهر
• ویژگی معماری بناهای قدیمی
• تعریف شناشیر
• اجزای شناشیر
• دسته بندی شناشیر
• طارمه
• عملکردهای طارمه
• انواع قرارگیری طارمه
• تناسبات طارمه
• جهت گیری طارمه
• مصالح به کار رفته در بافت تاریخی بوشهر
• چگونگی سازه در بافت تاریخی بوشهر
• سازگاری همه جانبه با اقلیم