دانلود پایان نامه ارتباط هوش هیجانی و رضایت شغلی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان

رابطه هوش هیجانی و رضایت شغلی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان

در دنیای امروز، سازمان‌ها برای دستیابی به موفقیت و پویایی، نیازمند سرمایه‌های انسانی کارآمد و خلاق هستند. در این میان، کارکنان امور مالی نقشی حیاتی در ثبات و سلامت اقتصادی سازمان ایفا می‌کنند. از این رو، توجه به عوامل مؤثر بر عملکرد و رضایت شغلی این افراد، از اهمیت بسزایی برخوردار است. هوش هیجانی و رضایت شغلی، دو عامل کلیدی هستند که می‌توانند بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان اثرگذار باشند. رفتار شهروندی سازمانی، به مجموعه‌ای از رفتارهای داوطلبانه و فراتر از وظایف تعریف‌شده شغلی اطلاق می‌شود که به نفع سازمان و همکاران انجام می‌گیرد. این رفتارها، شامل کمک به دیگران، داوطلب شدن برای انجام وظایف اضافی، حفظ نظم و انضباط و تلاش برای ارتقای وجهه سازمان می‌شود.

هوش هیجانی، رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی (OCB) سه مفهوم کلیدی در روانشناسی سازمانی هستند که با یکدیگر ارتباط نزدیکی دارند.

• هوش هیجانی به توانایی درک، ارزیابی و مدیریت احساسات خود و دیگران اشاره دارد.
• رضایت شغلی به میزان خشنودی و شادمانی فرد از شغل خود اطلاق می شود.
• رفتار شهروندی سازمانی به رفتارهای داوطلبانه ای گفته می شود که فراتر از وظایف تعریف شده شغلی کارکنان است و به نفع سازمان عمل می کند.

تحقیقات متعددی نشان داده اند که بین هوش هیجانی و رضایت شغلی رابطه ی مثبتی وجود دارد. به عبارت دیگر، کارکنانی که هوش هیجانی بالاتری دارند، از شغل خود رضایت بیشتری دارند. این امر به این دلیل است که افراد با هوش هیجانی بالا، توانایی درک و مدیریت احساسات خود و دیگران را دارند و می توانند روابط مثبتی با همکاران و مدیران خود برقرار کنند.

همچنین، بین هوش هیجانی و رفتار شهروندی سازمانی نیز رابطه ی مثبتی وجود دارد. به این معنی که کارکنانی که هوش هیجانی بالاتری دارند، به احتمال زیاد رفتارهای داوطلبانه ای را در جهت کمک به سازمان انجام می دهند. این امر به این دلیل است که افراد با هوش هیجانی بالا، نسبت به نیازها و اهداف سازمان حساس تر هستند و تمایل بیشتری به کمک به دیگران دارند.

علاوه بر این، رضایت شغلی نیز با رفتار شهروندی سازمانی رابطه ی مثبتی دارد. کارکنانی که از شغل خود راضی هستند، به احتمال زیاد رفتارهای داوطلبانه ای را در جهت کمک به سازمان انجام می دهند. این امر به این دلیل است که کارکنان راضی، نسبت به سازمان متعهدتر هستند و تمایل بیشتری به مشارکت در موفقیت آن دارند.

نقش واسط رضایت شغلی

برخی از تحقیقات نشان داده اند که رضایت شغلی نقش واسطی بین هوش هیجانی و رفتار شهروندی سازمانی دارد. به این معنی که هوش هیجانی، رضایت شغلی را افزایش می دهد و رضایت شغلی نیز به نوبه خود، رفتار شهروندی سازمانی را افزایش می دهد.

مدل پیشنهادی

با توجه به مطالب فوق، می توان مدل زیر را برای رابطه بین هوش هیجانی، رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی ارائه داد:

هوش هیجانی -> رضایت شغلی -> رفتار شهروندی سازمانی

عوامل موثر بر این روابط

عوامل متعددی می توانند بر روابط بین هوش هیجانی، رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی تاثیر بگذارند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• ویژگی های فردی: عواملی مانند شخصیت، ارزش ها و باورها می توانند بر هوش هیجانی، رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی فرد تاثیر بگذارند.
• محیط کار: عواملی مانند فرهنگ سازمانی، رهبری و حمایت اجتماعی می توانند بر رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان تاثیر بگذارند.
• شرایط شغلی: عواملی مانند حقوق و مزایا، امنیت شغلی و فرصت های رشد شغلی می توانند بر رضایت شغلی کارکنان تاثیر بگذارند.

مدیریت هوش هیجانی برای افزایش رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی

با توجه به نقش مهم هوش هیجانی در افزایش رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی، سازمان ها می توانند با به کارگیری برنامه های مدیریت هوش هیجانی، به ارتقای این دو مولفه در بین کارکنان خود کمک کنند.