| عنوان | مطالعه ای بر بازدهی و بهره وری انرژی در ایران: سیاست ها، قوانین و استراتژی ها | 
| سال تهیه : 1404 | تعداد اسلاید : 18 | 
| فرمت فایل : ppt-pptx | نوع فایل : پاورپوینت | 
| کیفیت : طلایی | مناسب : دانشجویان | 
 
    
بهره وری انرژی به معنای کاهش میزان انرژی مصرفی برای تولید مقدار معینی از کالا یا خدمات است. این مفهوم که اغلب با کارایی انرژی اشتباه گرفته میشود، به دنبال دستیابی به خروجی یکسان یا بیشتر با استفاده از انرژی کمتر است و نقشی حیاتی در توسعه پایدار، امنیت انرژی و کاهش اثرات زیستمحیطی ایفا میکند. در واقع، بهره وری انرژی یک منبع انرژی مجازی و پاک محسوب میشود که از طریق اصلاح فرآیندها، بهکارگیری فناوریهای نوین و تغییر در الگوهای رفتاری قابل دستیابی است.
این پاورپوینت در 18 اسلاید تهیه شده و در ادامه نیز تصویر مربوط به اسلاید شماره 3 آن قرار داده شده است:
در تحلیل و ارزیابی وضعیت بهره وری انرژی در یک کشور، معمولاً از شاخصهای کلانی همچون “شدت انرژی” استفاده میشود. شدت انرژی، که عبارت است از میزان مصرف انرژی به ازای واحد تولید ناخالص داخلی (GDP)، به عنوان معیاری برای سنجش کارایی کلی اقتصاد در استفاده از منابع انرژی به کار میرود. متأسفانه، ایران با وجود برخورداری از منابع عظیم انرژی، یکی از بالاترین مقادیر شدت انرژی را در جهان داراست که این امر نشاندهنده اتلاف گسترده انرژی و پایین بودن سطح بهره وری در بخشهای مختلف اقتصادی از جمله صنعت، حملونقل و ساختمان است. برای بررسی دقیق این موضوع، پژوهشها عموماً با جمعآوری دادههای مربوط به مصرف انرژی و فعالیتهای اقتصادی در بازههای زمانی مشخص آغاز میشوند. سپس با استفاده از روشهای تجزیه و تحلیل شاخص (Index Decomposition Analysis) و یا مدلسازیهای اقتصادسنجی، تأثیر عوامل مختلفی نظیر تغییرات ساختاری در اقتصاد، پیشرفت تکنولوژی و سیاستهای قیمتی بر روند شدت انرژی مورد واکاوی قرار میگیرد. این رویکردها به سیاستگذاران کمک میکند تا درک بهتری از دلایل اصلی ناکارآمدی انرژی داشته باشند و بتوانند راهکارهای مؤثرتری را برای بهبود وضعیت تدوین نمایند.
در ادامه، تصویر مربوط به اسلاید شماره 16 این پاورپوینت قرار داده شده است:
با توجه به اهمیت موضوع، ایران در دهههای اخیر سیاستها و قوانین متعددی را در حوزه بهره وری و اصلاح الگوی مصرف انرژی تدوین و اجرا کرده است. یکی از مهمترین چارچوبهای کلان در این زمینه، “سیاستهای کلی اصلاح الگوی مصرف” است که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد و بر ضرورت مدیریت مصرف در تمامی حوزهها، از جمله انرژی، تأکید دارد. در راستای تحقق این سیاستها، “قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی” به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید که شامل مجموعهای از تکالیف برای دستگاههای اجرایی، تدوین استانداردها، ارائه مشوقها و حمایت از فناوریهای کارآمد بود. این قانون به دنبال ایجاد یک چارچوب قانونی منسجم برای بهینهسازی مصرف انرژی در کشور بود. علاوه بر این، “قانون هدفمند کردن یارانهها” که با هدف اصلاح قیمت حاملهای انرژی به اجرا درآمد، یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین سیاستها در این حوزه محسوب میشود. منطق اصلی این قانون آن بود که با واقعیتر کردن قیمت انرژی، انگیزههای اقتصادی لازم برای کاهش مصرف بیرویه و حرکت به سمت استفاده از تجهیزات و فرآیندهای با بازدهی بالاتر در سطح خانوارها و صنایع ایجاد شود. اگرچه این سیاست با چالشهایی در اجرا مواجه شد، اما نقطه عطفی در تاریخ سیاستگذاری انرژی ایران به شمار میرود.
در سطحی فراتر از قوانین و سیاستهای مستقیم، استراتژیهای کلان ملی مانند “سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی” چارچوبی راهبردی برای ارتقای فرهنگ بهینهسازی مصرف منابع فراهم آوردهاند. این سیاستها که با هدف تقویت بنیانهای اقتصادی کشور و کاهش آسیبپذیری در برابر فشارهای خارجی تدوین شدهاند، به طور ذاتی بر افزایش بازدهی در تمامی بخشها از جمله حوزه انرژی تأکید میکنند. منطق این استراتژی بر این اصل استوار است که مدیریت بهینه و هوشمندانه منابع داخلی و کاهش وابستگی به درآمدهای حاصل از فروش نفت خام، ستون فقرات یک اقتصاد پایدار و مقاوم را تشکیل میدهد. در این دیدگاه، بهبود کارایی در مصرف انرژی دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای بقا و پیشرفت اقتصادی است. ارتقای سطح کارایی به کاهش هزینههای تمامشده تولید در صنایع منجر شده و قدرت رقابتپذیری کالاهای ایرانی را در بازارهای داخلی و جهانی افزایش میدهد. علاوه بر این، صرفهجویی حاصل از این رویکرد، منابع ارزشمند انرژی را برای صادرات و ارزآوری بیشتر یا تخصیص به صنایع با ارزش افزوده بالاتر آزاد میسازد و از سوی دیگر، نیاز به سرمایهگذاریهای کلان برای احداث نیروگاهها و تأسیسات جدید انرژی را به تعویق میاندازد. تحقق این اهداف بلندمدت، مستلزم ایجاد و تقویت سازوکارهای اجرایی کارآمد، از جمله تخصیص منابع مالی و ارائه تسهیلات به صنایع برای نوسازی تجهیزات، حمایت از شرکتهای دانشبنیان فعال در زمینه توسعه فناوریهای کممصرف، و بازنگری مداوم در استانداردها و برچسبهای مصرف انرژی است. با این حال، مهمترین پیشنیاز، شکلگیری یک عزم ملی و تغییر بنیادین در فرهنگ عمومی است؛ به گونهای که صرفهجویی و استفاده بهینه از منابع به یک ارزش اجتماعی فراگیر تبدیل شود. در نهایت، دستیابی به سطح مطلوبی از بهره وری انرژی تنها یک هدف فنی یا اقتصادی نیست، بلکه یک جزء جداییناپذیر از امنیت ملی، استقلال اقتصادی و توسعه پایدار کشور در دهههای آینده خواهد بود.
فهرست مطالب:
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.