دانلود پاورپوینت آشنایی با روش ها و انواع نمونه گیری آماری

نمونه گیری آماری یکی از مفاهیم اساسی در پژوهش‌های کمی است. زمانی که جامعه آماری بسیار بزرگ باشد، مطالعه همه افراد آن از نظر زمان و هزینه مقرون به صرفه نیست. بنابراین، پژوهشگران به جای مطالعه کل جامعه، نمونه‌ای از آن را انتخاب می‌کنند و نتایج حاصل از این نمونه را به کل جامعه تعمیم می‌دهند.

انواع نمونه‌ گیری آماری:

روش‌ های نمونه‌ گیری به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. نمونه‌گیری احتمالی (Probability Sampling)

در این روش، هر عضو جامعه آماری احتمال مشخصی برای انتخاب شدن دارد. این روش‌ها از نظر آماری قابل اعتمادتر هستند و امکان تعمیم نتایج به کل جامعه وجود دارد.

• نمونه‌گیری تصادفی ساده (Simple Random Sampling): در این روش، هر عضو جامعه آماری به یک اندازه شانس انتخاب شدن دارد. مانند قرعه‌کشی.
• نمونه‌گیری سیستماتیک (Systematic Sampling): در این روش، اولین عضو نمونه به صورت تصادفی انتخاب می‌شود و سپس اعضای بعدی با فواصل مشخص انتخاب می‌شوند.
• نمونه‌گیری طبقه‌ای (Stratified Sampling): در این روش، جامعه آماری به طبقات همگن تقسیم می‌شود و سپس از هر طبقه به صورت تصادفی نمونه‌گیری انجام می‌شود.
• نمونه‌گیری خوشه‌ای (Cluster Sampling): در این روش، جامعه آماری به خوشه‌هایی تقسیم می‌شود و سپس به صورت تصادفی تعدادی از خوشه‌ها انتخاب می‌شوند و همه اعضای خوشه‌های انتخاب شده مورد مطالعه قرار می‌گیرند.
• نمونه‌گیری چند مرحله‌ای (Multi-stage Sampling): ترکیبی از روش‌های مختلف نمونه‌گیری است.

2. نمونه‌گیری غیر احتمالی (Non-probability Sampling)

در این روش، احتمال انتخاب هر عضو جامعه آماری مشخص نیست و انتخاب نمونه بر اساس قضاوت محقق صورت می‌گیرد. این روش‌ها معمولاً در پژوهش‌های کیفی و اکتشافی استفاده می‌شوند.

• نمونه‌گیری در دسترس (Convenience Sampling): در این روش، نمونه از افرادی تشکیل می‌شود که به راحتی در دسترس هستند.
• نمونه‌گیری گلوله‌برفی (Snowball Sampling): در این روش، پژوهشگر با چند نفر از اعضای جامعه شروع می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد که افراد دیگری را معرفی کنند.
• نمونه‌گیری هدفمند (Purposive Sampling): در این روش، پژوهشگر عمداً افرادی را انتخاب می‌کند که دارای ویژگی‌های خاصی هستند.

عوامل موثر در انتخاب روش نمونه‌ گیری:

• هدف پژوهش: نوع پژوهش (کمی یا کیفی) در انتخاب روش نمونه‌گیری تاثیرگذار است.
• منابع موجود: بودجه، زمان و دسترسی به جامعه آماری در انتخاب روش موثر است.
• اندازه جامعه آماری: برای جامعه‌های بزرگ، روش‌های نمونه‌گیری خوشه‌ای یا طبقه‌ای مناسب‌تر است.
• هتروژنی جامعه آماری: اگر جامعه آماری ناهمگن باشد، روش نمونه‌گیری طبقه‌ای مناسب‌تر است.

ملاحظات مهم در نمونه‌ گیری:

• حجم نمونه: تعداد اعضای نمونه باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا نتایج قابل تعمیم به کل جامعه باشند.
• تعمیم‌پذیری نتایج: نتایج حاصل از نمونه باید به کل جامعه تعمیم‌پذیر باشد.
• خطای نمونه‌گیری: هر نمونه‌گیری با خطایی همراه است که باید در تفسیر نتایج در نظر گرفته شود.

انتخاب روش مناسب نمونه‌گیری یکی از مهم‌ترین مراحل در هر پژوهش است. با در نظر گرفتن عوامل مختلف و اهداف پژوهش، می‌توان روش نمونه‌گیری مناسبی را انتخاب کرد و نتایج قابل اعتمادی به دست آورد.

فهرست مطالب:

تعاریف اصطلاحات آماری و نمونه گیری
از چه روش نمونه گیری باید استفاده کرد؟
مراحل نمونه گیری
انواع نمونه گیری
نمونه گیری احتمالی
نمونه گیری غیر احتمالی
روش های نمونه گیری احتمالی
نمونه گیری تصادفی
نمونه گیری منظم و سیستماتیک
نمونه گیری طبقه ای
نمونه گیری خوشه ای و چندمرحله ای
نمونه گیری داوطلبانه
روش های نمونه گیری غیراحتمالی
نمونه گیری سهمیه ای
نمونه گیری گلوله برفی
نمونه گیری قصدی
نمونه گیری در دسترس
انواع بررسی های نمونه ای
اهمیت و ضرورت نمونه گیری
مزایای نمونه گیری
معایب و اشتباهات نمونه گیری
سرشماری
سرشماری در ایران
فواید سرشماری
اثبات برتری نمونه گیری به سرشماری
فهرست منابع