دانلود پاورپوینت آشنایی با صنعت پتروشیمی در ایران

صنعت پتروشیمی در ایران به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور، نقش حیاتی در تولید مواد اولیه صنایع پایین‌دستی و تامین نیازهای داخلی و صادراتی دارد. این صنعت با بهره‌گیری از منابع غنی نفت و گاز کشور، به تولید طیف وسیعی از محصولات شیمیایی و پلیمری می‌پردازد که در زندگی روزمره و صنایع مختلف کاربردهای فراوانی دارند.

تاریخچه شکل‌گیری صنعت پتروشیمی در ایران به دهه ۱۳۳۰ خورشیدی باز می‌گردد، زمانی که با تاسیس شرکت سهامی صنایع پتروشیمی ایران، گام‌های نخست در این زمینه برداشته شد. در سال‌های بعد، با کشف و توسعه میادین نفتی و گازی، این صنعت رشد چشمگیری یافت و واحدهای تولیدی متعددی در مناطق مختلف کشور به بهره‌برداری رسیدند. در طول دهه‌های گذشته، صنعت پتروشیمی ایران فراز و نشیب‌های بسیاری را تجربه کرده است، از جمله دوران شکوفایی در دهه ۱۳۵۰ و چالش‌های ناشی از جنگ تحمیلی و تحریم‌های بین‌المللی. با این حال، این صنعت همواره تلاش کرده است تا با توسعه فناوری‌های نوین، افزایش ظرفیت تولید و تنوع‌بخشی به سبد محصولات، جایگاه خود را در اقتصاد کشور و بازارهای جهانی حفظ کند. امروزه، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران (NPC) به عنوان نهاد حاکمیتی و توسعه‌دهنده این صنعت، نقش کلیدی در سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و هدایت آن ایفا می‌کند.

صنایع گوناگون پتروشیمی در ایران شامل زنجیره‌های متنوعی از تولیدات است که هر کدام مواد اولیه مورد نیاز صنایع پایین‌دستی متعددی را تامین می‌کنند. از جمله مهم‌ترین این صنایع می‌توان به تولید انواع پلیمرها (مانند پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن، PVC و PET)، مواد شیمیایی واسطه (مانند اتیلن، پروپیلن، بنزن، تولوئن و زایلین‌ها)، کودهای شیمیایی (مانند اوره و آمونیاک)، مواد شوینده، الیاف مصنوعی و لاستیک مصنوعی اشاره کرد. این محصولات به طور گسترده در صنایع بسته‌بندی، خودروسازی، نساجی، ساختمان‌سازی، کشاورزی، پزشکی و لوازم خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تنوع محصولات تولیدی در صنعت پتروشیمی ایران، علاوه بر تامین نیازهای داخلی، امکان صادرات به کشورهای مختلف را نیز فراهم آورده و به عنوان یک منبع مهم ارزآوری برای کشور محسوب می‌شود. توسعه صنایع پایین‌دستی و ایجاد ارزش افزوده بیشتر از طریق فرآوری محصولات پتروشیمی، از جمله اهداف کلیدی این صنعت در سال‌های اخیر بوده است.

محصولات صنایع پتروشیمی ایران، همانطور که اشاره شد، طیف بسیار وسیعی را شامل می‌شود. در میان پلیمرها، پلی‌اتیلن به دلیل کاربرد فراوان در تولید انواع پلاستیک‌ها و فیلم‌های بسته‌بندی، از حجم تولید بالایی برخوردار است. پلی‌پروپیلن نیز در تولید قطعات خودرو، الیاف و ظروف پلاستیکی کاربرد گسترده‌ای دارد. PVC به دلیل مقاومت بالا و قیمت مناسب، در تولید لوله‌ها، پروفیل‌های ساختمانی و روکش کابل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. PET نیز عمدتا برای تولید بطری‌های نوشیدنی و الیاف پلی‌استر به کار می‌رود. در بخش مواد شیمیایی واسطه، اتیلن و پروپیلن به عنوان مواد پایه برای تولید بسیاری از محصولات پتروشیمیایی دیگر اهمیت ویژه‌ای دارند. بنزن، تولوئن و زایلین‌ها نیز به عنوان حلال‌ها و مواد اولیه در تولید رنگ‌ها، رزین‌ها و الیاف مصنوعی کاربرد دارند. کودهای شیمیایی تولید شده در صنعت پتروشیمی ایران، نقش مهمی در تامین امنیت غذایی کشور ایفا می‌کنند.

در مورد مواد اولیه مصرفی در پالایشگاه‌ها و مراحل مختلف پالایش، باید توجه داشت که صنعت پتروشیمی ایران عمدتا از گاز طبیعی و مایعات گازی (NGL) به عنوان خوراک اصلی استفاده می‌کند. گاز طبیعی پس از فرآوری و جداسازی ترکیبات سنگین‌تر در واحدهای پالایش گاز، به عنوان خوراک واحدهای تولید متانول، اوره و اتیلن مورد استفاده قرار می‌گیرد. مایعات گازی نیز پس از جداسازی اجزای مختلف مانند اتان، پروپان و بوتان، به عنوان خوراک واحدهای تولید پلیمرها و سایر مواد شیمیایی به کار می‌روند. نفت خام نیز به عنوان خوراک برخی واحدهای پتروشیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما سهم آن در مقایسه با گاز طبیعی و مایعات گازی کمتر است. مراحل مختلف پالایش نفت خام شامل فرآیندهای تقطیر اتمسفریک، تقطیر در خلاء، تبدیل کاتالیستی، هیدروکراکینگ و واحدهای تصفیه است که در نهایت منجر به تولید فرآورده‌های مختلفی مانند بنزین، گازوئیل، نفت سفید و سوخت جت می‌شود. برخی از این فرآورده‌ها نیز می‌توانند به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمیایی مورد استفاده قرار گیرند.

فهرست مطالب:

• تاریخچه
• صنایع گوناگون پتروشیمی
• محصولات صنایع پتروشیمی ایران
• مواد اولیه مصرفی در پالایشگاه
• مراحل مختلف پالایش