دانلود پاورپوینت آشنایی با بیماری سلیاک: علت ها، تشخیص و درمان

بیماری سلیاک یک بیماری خودایمنی جدی است که در آن مصرف گلوتن (پروتئینی که در گندم، جو و چاودار یافت می‌شود) به روده کوچک آسیب می‌رساند. این آسیب مانع از جذب مواد مغذی توسط بدن می‌شود و می‌تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات سلامتی گردد.

این پاورپوینت در 10 اسلاید تهیه شده و در ادامه نیز تصویر مربوط به اسلاید شماره 3 آن قرار داده شده است:

علل بیماری سلیاک پیچیده و چندعاملی هستند. در درجه اول، ژنتیک نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند؛ تقریباً تمام افراد مبتلا به سلیاک دارای ژن‌های خاص HLA-DQ2 یا HLA-DQ8 هستند، اگرچه داشتن این ژن‌ها به معنای ابتلای قطعی نیست. در کنار استعداد ژنتیکی، عوامل محیطی نیز دخیل هستند. مصرف گلوتن در افراد مستعد، باعث واکنش خودایمنی می‌شود که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به پرزهای روده کوچک حمله می‌کند. این پرزها مسئول جذب مواد مغذی هستند و آسیب دیدن آن‌ها منجر به سوء جذب می‌شود. همچنین، برخی مطالعات نشان داده‌اند که عفونت‌های ویروسی خاص یا تغییرات در میکروبیوم روده (باکتری‌های موجود در روده) ممکن است در بروز این بیماری نقش داشته باشند. این ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است که در نهایت منجر به آغاز و پیشرفت بیماری سلیاک می‌شود.

در ادامه، تصویر مربوط به اسلاید شماره 9 این پاورپوینت قرار داده شده است:

تشخیص بیماری سلیاک معمولاً شامل چند مرحله است. گام اولیه، انجام آزمایش خون برای بررسی آنتی‌بادی‌های خاصی است که در پاسخ به مصرف گلوتن در افراد مبتلا به سلیاک تولید می‌شوند، مانند آنتی‌بادی‌های ضد ترانس گلوتامیناز بافتی (tTG-IgA) و ضد اندومایزیوم (EMA-IgA). اگر نتایج این آزمایش‌ها مثبت باشند، گام بعدی آندوسکوپی فوقانی همراه با بیوپسی (نمونه‌برداری) از روده کوچک است. در این روش، پزشک با استفاده از یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر مجهز به دوربین، روده کوچک را مشاهده کرده و نمونه‌های کوچکی از بافت آن را برمی‌دارد. بررسی میکروسکوپی این نمونه‌ها آسیب به پرزهای روده را تأیید می‌کند. مهم است که این آزمایش‌ها قبل از حذف گلوتن از رژیم غذایی انجام شوند، چرا که عدم مصرف گلوتن می‌تواند نتایج را منفی کاذب کند. در برخی موارد، به خصوص در کودکان، ممکن است تشخیص بر اساس آزمایش خون و پاسخ بالینی به رژیم بدون گلوتن صورت گیرد.

درمان اصلی و اساسی برای بیماری سلیاک، رژیم غذایی کاملاً بدون گلوتن برای تمام طول عمر است. این بدان معناست که بیمار باید به طور کامل از مصرف گندم، جو، چاودار و هرگونه فرآورده حاوی آن‌ها پرهیز کند. رعایت دقیق این رژیم غذایی به روده کوچک اجازه می‌دهد تا بهبود یابد و پرزها ترمیم شوند، در نتیجه جذب مواد مغذی بهبود می‌یابد و علائم بیماری فروکش می‌کنند. علاوه بر حذف مواد غذایی حاوی گلوتن، بیماران باید مراقب آلودگی متقاطع باشند، یعنی حتی مقادیر بسیار کمی از گلوتن می‌تواند واکنش ایجاد کند. این شامل استفاده از ظروف جداگانه، تخته برش، و حتی توستر در آشپزخانه می‌شود. در مواردی که سوء جذب شدید رخ داده، ممکن است مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی برای جبران کمبودها ضروری باشند. در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان سلیاک وجود ندارد، بنابراین تنها راه کنترل بیماری، پایبندی قاطع به رژیم غذایی بدون گلوتن است که به بیماران امکان می‌دهد زندگی سالم و عادی داشته باشند.

فهرست مطالب:

• توصیف بیماری
• علل بیماری
• اپیدمیولوژی
• نشانه ها
• تشخیص
• پیشگیری
• درمان